Het sluiten van de wc-bril wordt vaak gezien als een kwestie van huiselijke opvoeding of, in het beste geval, van esthetiek. Voor veel mensen is het open of dicht laten van de wc-bril een kwestie van gewoonte, het ontwerp van de badkamer of eenvoudige discussies over samenleven. Deze beslissing heeft echter gevolgen die veel verder gaan dan orde of een vieze geur.
Het gevoel van reinheid dat een modern toilet uitstraalt, kan doen denken dat het risico verdwijnt zodra het zichtbare verdwijnt. De wetenschap onderzoekt echter al jaren wat er werkelijk gebeurt in dat korte moment waarop de spoelknop wordt ingedrukt. Het doorspoelen van het toilet is verre van onschuldig, maar zet fysische en biologische processen in gang die we niet met het blote oog kunnen waarnemen.
Van gedeelde toiletten naar sanitaire voorzieningen
Gedurende een groot deel van de geschiedenis was het gebruik van het toilet verre van een privé-aangelegenheid. In het Rome van de 4e eeuw waren er ongeveer 150 openbare latrines met marmeren banken voor gemeenschappelijk gebruik, waar socialisatie voorrang had op elk idee van intimiteit of hygiënische controle. In die context bestond de zorg om een deksel te sluiten gewoonweg niet.
Vandaag de dag is het beeld ongelijk veranderd. Ondanks de technologische vooruitgang zijn er nog steeds miljoenen mensen in de wereld die geen toegang hebben tot veilige en schone toiletten, waardoor ze hun behoefte in de open lucht moeten doen en de verspreiding van fecale ziekteverwekkers in water, bodem en voedsel wordt bevorderd. Deze realiteit heeft een grote impact op de gezondheid en de samenleving, vooral op vrouwen en meisjes.
Het toilet met spoelbak: een gedeeltelijke oplossing
De voorloper van het moderne toilet wordt toegeschreven aan Sir John Harington, die in 1592 een systeem ontwierp met een verhoogde spoelbak die in staat was om afval weg te spoelen. De beslissende doorbraak kwam echter in 1775, toen Alexander Cumming patent aanvroeg op de sifon, die het systeem afsloot en onaangename geurtjes effectief elimineerde.
Hoewel dit ontwerp het geurprobleem oploste, werd het ontstaan van aerosolen tijdens het doorspoelen niet voorkomen. Talrijke studies hebben aangetoond dat het borrelen, wervelen en spatten van water deeltjes in de lucht kan verspreiden die beladen zijn met micro-organismen.
Onder de geïdentificeerde micro-organismen bevinden zich bacteriën van de geslachten Aeromonas, Bacillus, Campylobacter, Pseudomonas, Salmonella en Staphylococcus, onder andere. Deze bacteriën kunnen in de lucht blijven hangen of zich op nabijgelegen oppervlakken afzetten nadat het toilet is doorgespoeld.
Openbare toiletten en het reële risico op infectie
Het risico neemt toe in openbare toiletten met onvoldoende ventilatie. Zoals National Geographic beschrijft, bevestigde een studie in 2015 de aanwezigheid van antimicrobiële resistente ‘Escherichia coli’ in 56 openbare toiletten in het grootstedelijk gebied van Minneapolis–St. Paul (Verenigde Staten). Gebieden in de buurt van toiletten en urinoirs vertonen vaak hoge niveaus van verontreiniging, waardoor strenge reinigingsprotocollen moeten worden toegepast.
De overdracht van micro-organismen beperkt zich niet tot contact met het toilet. Ziekteverwekkers kunnen zich ophopen op het lichaam en de kleding van de gebruiker door verstuiving tijdens het doorspoelen, worden overgedragen door directe inademing of zich afzetten op oppervlakken zoals kranen, toiletknoppen, zeepjes of deurknoppen.
Dit risico is vooral groot wanneer de ontlasting een hoge pathogenenbelasting bevat. In deze context is het sluiten van de wc-bril voordat u de spoelknop indrukt geen huishoudelijke manie, maar een eenvoudige maatregel om de verspreiding van bacteriën in de badkameromgeving te verminderen.
